Prof. Dr. Mehmet Okuyan (1965 – ), günümüz Türkiye’sinde Kur’an merkezli çalışmalarıyla tanınan önemli bir ilahiyatçıdır. Trabzon’un Çaykara ilçesinde dünyaya gelen Okuyan, küçük yaşlarda Kur’an’ı öğrenerek hafız oldu. Geleneksel eğitim sürecinin yanı sıra modern akademik çalışmalar da yürüttü. İlahiyat alanındaki eğitim ve araştırmalarıyla öne çıkan Mehmet Okuyan, özellikle tefsir ve meal çalışmalarıyla bilinir. Onun amacı, Kur’an’ı sadece dini bir ritüel kitabı olarak değil, hayatın merkezine alınması gereken bir rehber olarak sunmaktır.
Mehmet Okuyan, ilk ve ortaöğrenimini Trabzon’da tamamladı. Ardından yükseköğrenim için Samsun’a giderek Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ne kaydoldu. Buradan mezun olduktan sonra aynı üniversitede yüksek lisans ve doktora çalışmalarını sürdürdü. Doktora tezinde özellikle tefsir ilmi üzerinde yoğunlaştı. Eğitim hayatı boyunca Kur’an’ın hem klasik tefsir kaynakları hem de çağdaş yöntemlerle nasıl anlaşılabileceği konusunda araştırmalar yaptı.
Akademik kariyerine Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde başladı. Burada Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat, Tefsir ve Kur’an İlimleri gibi dersler verdi. Öğrencilerine yalnızca akademik bilgiler aktarmakla kalmadı; Kur’an’ı doğru anlamanın ve hayatın merkezine koymanın önemini de vurguladı.
Mehmet Okuyan’ın çalışmaları yalnızca üniversite ile sınırlı kalmadı. Televizyon programlarında, konferanslarda ve sosyal medya yayınlarında Kur’an’ı merkeze alan konuşmalar yaptı. Özellikle televizyon programlarında sade diliyle geniş kitlelere ulaşarak, insanların Kur’an’ı doğrudan anlaması için teşvik edici bir rol oynadı.
Mehmet Okuyan’ın hazırladığı Kur’an meali, sade ve anlaşılır diliyle dikkat çeken önemli çalışmalardan biridir. Meal, özellikle Kur’an’ın mesajını doğrudan okura ulaştırmayı amaçladığı için klasik dil kalıplarından uzak durur, günümüz insanının anlayabileceği yalın bir Türkçe kullanır. Bu yönüyle, sadece akademik çevrelerin değil, halkın da rahatlıkla okuyabileceği bir eser ortaya koymuştur.
Okuyan’ın meal anlayışı, ayetlerin lafzını çevirmekten öteye geçer; her bir ayetin içindeki mesajı, bağlamıyla birlikte kavratmaya çalışır. Bu sebeple eseri, yalnızca kelime karşılıkları veren bir meal değil, aynı zamanda Kur’an’ın bütünlüğünü gözeten bir yorum çabasıdır. Ayrıca mealde, sık sık kullanılan Arapça kavramların anlamı açıklanmış ve ayetlerin günlük hayata yansımaları üzerinde durulmuştur.
Mehmet Okuyan’ın Kur’an meali, Kur’an’ın çağlar üstü mesajını bugüne taşıma gayretiyle hazırlanmıştır. Onun amacı, okuyucunun Kur’an’ı doğrudan kendi diliyle anlayabilmesi ve dini sadece ikinci el yorumlardan değil, Allah’ın kelamından öğrenebilmesidir. Bu yaklaşımıyla meal, Türkiye’de farklı kesimlerden geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmış ve birçok insanın Kur’an’la daha derin bir bağ kurmasına vesile olmuştur.
Mehmet Okuyan’a göre, Kur’an yalnızca okunacak değil, anlaşılacak ve yaşanacak bir kitaptır. Bu yaklaşımıyla halk arasında sevilen ve takip edilen bir isim haline gelmiştir. “Kur’an’da yeri olmayan hiçbir inanç, dinin parçası olamaz” ifadesi, onun sık sık dile getirdiği görüşlerinden biridir. Ona göre falcılık, muska, türbe kültü gibi uygulamalar İslam’ın özüne yabancı, insan eliyle üretilmiş hurafelerdir.
Prof. Dr. Mehmet Okuyan halen hayattadır ve çalışmalarına devam etmektedir. Hem akademik yayınları hem de medya aracılığıyla yaptığı konuşmaları ile Kur’an’ın mesajını daha geniş kitlelere ulaştırmayı sürdürmektedir.
Mehmet Okuyan günümüzde dijital mecraları aktif şekilde kullanan ilahiyatçılardan biridir.
Bu platformlar üzerinden hem öğrencileri hem de geniş halk kitleleriyle etkileşimde bulunmakta, Kur’an dersleri ve sohbetlerini paylaşmaktadır.