Prof. Dr. Süleyman Ateş (1933 – ), Türk ilahiyat dünyasının önemli isimlerinden biridir. Tefsir alanındaki derin çalışmaları ve hazırladığı Kur’an meali ile tanınır. Uzun yıllar akademik çalışmalar yapan Ateş, aynı zamanda halkın Kur’an’ı daha iyi anlaması için sade ve akıcı bir üslup kullanmıştır.
Süleyman Ateş, 1933 yılında Erzurum’un Oltu ilçesinde doğdu. İlk eğitimini memleketinde aldı. Küçük yaşlardan itibaren dinî ilimlere ilgi gösterdi ve hafız oldu. Lise öğreniminin ardından yükseköğrenim için İstanbul’a giderek İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü’ne kaydoldu. Buradan mezun olduktan sonra akademik kariyerine devam etti.
Yükseköğrenimi sırasında Arapça ve Farsça’ya hâkim oldu; bu diller üzerinden klasik kaynaklara erişim sağlayarak Kur’an tefsiri çalışmalarında sağlam bir temel oluşturdu. Mezuniyetinin ardından aynı kurumda asistan olarak çalışmaya başladı ve ilerleyen yıllarda doktora unvanı aldı.
Süleyman Ateş, 1971 yılında profesör oldu. 1976’da Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dekanlığına getirildi. Daha sonra 1977’de Diyanet İşleri Başkanlığı görevini üstlendi. Bu dönemde hem akademik hem de idari görevleri birlikte yürüttü.
Yurt dışında da çeşitli üniversitelerde dersler verdi. Libya, Cezayir, Malezya ve Pakistan gibi ülkelerde İslamî ilimler üzerine seminerler düzenledi. 1990’lı yıllarda Mısır’da ve Suudi Arabistan’da araştırmalarda bulundu. Akademik hayatında özellikle tefsir ilmi üzerine yoğunlaştı ve Kur’an’ın anlaşılmasına katkı sağlayan pek çok eser ortaya koydu.
Prof. Dr. Süleyman Ateş’in hazırladığı Kur’an-ı Kerim ve Yüce Meali, Türkiye’de en çok okunan ve güvenilen mealler arasında yer almaktadır. Eser, özellikle açık ve anlaşılır diliyle dikkat çeker. Ateş, Arapça aslından yaptığı çevirilerde kelimelere birebir karşılık vermek yerine, ayetin bütünsel anlamını korumaya özen göstermiştir. Bu yönüyle onun meali, hem akademik çevreler hem de halk tarafından büyük ilgi görmüştür.
Süleyman Ateş, mealinde yalnızca dilsel bir çeviri yapmakla kalmamış, aynı zamanda ayetlerin bağlamını gözeterek okuyucunun Kur’an’ın vermek istediği mesajı doğrudan kavramasını hedeflemiştir. Ayetlerin sosyal, ahlaki ve insani boyutlarını vurgulaması, onun mealini farklı kılan en önemli özelliklerden biridir.
Bugün Süleyman Ateş’in Kur’an meali, birçok üniversitede, araştırmada ve bireysel okumada temel kaynak olarak kullanılmaktadır. Özellikle dini konuları doğru ve hurafelerden arındırılmış bir şekilde öğrenmek isteyenler için yol gösterici bir eserdir.
Süleyman Ateş, çalışmalarında Kur’an merkezli bir din anlayışı savunmuştur. Ona göre din, insanların hayatını kolaylaştırmak için gönderilmiş ilahi bir rehberdir. Hurafelerden arındırılmış, aklın ve bilimin ışığında yorumlanmış bir İslam anlayışını öne çıkarmıştır. “Kur’an anlaşılmak için gönderilmiştir, sadece okunmak için değil” ifadesi onun düşünce çizgisini özetleyen bir bakış açısıdır. Kur’an’ın çağlar üstü mesajını her döneme hitap eden bir rehber olarak görmüş, ayetlerin yalnızca tarihsel bağlamda değil, günümüz insanının sorunlarına da çözüm sunabileceğini vurgulamıştır.
Süleyman Ateş, 1933 doğumlu olup hâlen hayattadır. Hem yazılı eserleri hem de televizyon ve basın yoluyla yaptığı açıklamalarla çalışmalarını sürdürmektedir.
Web sitesi: https://www.suleyman-ates.com/
Kitapları çeşitli yayınevleri aracılığıyla basılmakta ve dijital ortamlarda da okuyucuya ulaşmaktadır. Onun adına açılmış resmî bir sosyal medya hesabı yoktur; fakat görüşleri, röportajları ve konferans kayıtları çeşitli platformlarda paylaşılmaktadır.