
Berat Kandili, İslam dünyasında anlamı en çok merak edilen gecelerden biridir. Hem affedilme ve arınma kavramlarıyla anılır hem de dini dayanağı konusunda sıkça sorular doğurur. Kimi için iç muhasebe gecesidir, kimi için umut tazeleme zamanı. Bu yüzden Berat Kandili sadece bir tarih değil, neyi temsil ettiğiyle de konuşulur.
Berat Kandili, Şaban ayının on beşinci gecesi olarak kabul edilen ve bağışlanma anlamıyla öne çıkan mübarek bir gecedir. “Berat” kelimesi Arapçada kurtulmak, temize çıkmak ve yükten arınmak anlamlarına gelir. Dini gelenekte bu gece, kişinin geçmişini gözden geçirmesi ve Allah’tan af dilemesiyle ilişkilendirilir.
Bu gecenin anlamı sadece bireysel bağışlanma fikriyle sınırlı değildir. Aynı zamanda insanın yönünü yeniden belirlemesi, niyetlerini sadeleştirmesi ve hayatındaki ağırlıkları fark etmesiyle de ilgilidir. Halk arasında “berat almak” ifadesi de buradan gelir. Yani insanın kendisiyle ve Rabbiyle arasındaki bağı yeniden gözden geçirdiği bir durak olarak görülür.
Berat Kandili, hicri takvime göre Şaban ayının on beşinci gecesidir. Bu nedenle her yıl miladi takvimde farklı bir tarihe denk gelir. Bu yıl Berat Kandili 2 Şubat 2026 Pazartesi günüdür. İslam geleneğinde kandiller geceden başladığı için Berat Kandili, Şaban ayının on dördünü on beşine bağlayan gece idrak edilir.
Tarihin her yıl değişmesinin nedeni hicri takvimin ay esaslı olmasıdır. Ay takvimi, güneş yılına göre daha kısa olduğu için kandiller her sene yaklaşık on bir gün daha erken gelir. Bu durum, Berat Kandilini sadece takvimde bir gün olarak değil, fark edildiğinde hazırlık gerektiren bir zaman dilimi haline getirir. Pek çok kişi için bu gece, Ramazan’dan önce durup düşünme fırsatı olarak da görülür.
Berat Kandili ismi Kur’an-ı Kerim’de doğrudan geçmez. Bu konu net olmalı. Kur’an’da “Berat Kandili” şeklinde özel bir gece adı yer almaz. Ancak bu, gecenin dini gelenekte tamamen temelsiz olduğu anlamına da gelmez.
Berat Kandili ile ilişkilendirilen ayetler daha çok Duhan Suresi’nin 3. ve 4. ayetleridir. Bu ayetlerde “mübarek bir gece” ve o gecede hüküm verilen işler anlatılır. Bazı alimler bu ifadelerin Berat gecesine işaret ettiğini söylemiş, bazıları ise bunun Kadir Gecesi olduğunu savunmuştur. Yani burada kesin bir hükümden çok yorum farkı vardır. Bu ayrımın bilinmesi, konuyu abartmadan ve sade bir çerçevede anlamak açısından önemlidir.
Berat Kandili’nin önemi, dini gelenekte affedilme ve arınma düşüncesiyle ilişkilendirilmesinden gelir. Bu gece, insanın geçmişine bakması, hatalarını fark etmesi ve niyetini tazelemesi için bir fırsat olarak görülür. Özellikle dua, istiğfar ve içten bir yöneliş bu gecenin merkezinde yer alır.
Daha derine inildiğinde Berat Kandili, korkudan çok farkındalık duygusu taşır. İnsanlara yüklenen bir baskıdan ziyade, kendini toparlama çağrısı gibidir. “Temize çıkma” anlamı da burada sembolik bir yere oturur. Kişinin başkalarıyla olan ilişkilerini, kırgınlıklarını ve kendi iç dünyasını gözden geçirmesi bu gecenin ruhuyla örtüşür.
Berat Kandili’ne özel olarak farz ya da vacip kabul edilen bir namaz yoktur. Bu nokta da açık olmalı. Yani “Berat Kandili namazı” adıyla dini açıdan zorunlu bir ibadet bulunmaz. Bu geceyle ilgili ibadetler, nafile kapsamındadır.
Gelenekte bu gece namaz kılmak, Kur’an okumak, dua etmek ve istiğfar etmek yaygın uygulamalardır. Bunlar belirli bir sayıya ya da şekle bağlı olmak zorunda değildir. Önemli olan yapılan ibadetin samimi olmasıdır. Berat Kandili, şekilden çok niyete dikkat çeken gecelerden biri olarak anlaşılır.







.webp?alt=media&token=385c1fa5-8125-481b-986f-17831b8c195d)













